AC-130 یک هواپیمای پشتیبانی نزدیک است که با داشتن چندین توپ قوی یک برگ برنده برای آمریکا در صحنه های نبرد می باشد.

این هواپیما که اصطلاحا کشتی تیر انداز نامیده می شود، در بسیاری از عملیات شایستگیهای خود را نشان داده است. از آن جمله می توان به جنگ آمریکا در سومالی اشاره کرد کهAC-130 ها به پشتیبانی نزدیک از نیروهای زمینی پرداختند. این هواپیما در پاناما، جنگ خلیج فارس و بوسنی هرزگووین نیز به کار گرفته شد. AC-130 دارای 4 موتور توربو پراپ T56-A-15 بوده که هرکدام دارای قدرت 4910 اسب بخار است که به هواپیما حداکثر سرعت 0.4 ماخ (482 کیلومتر بر ساعت) را می دهد.

درحال حاضر دو مدل از AC-130 در حال خدمت می باشند: AC-130H Spectre (شبح) که دارای دو توپ 20 میلی متری، 1 توپ 40 میلیمتری و یک توپ 105 میلیمتری (حدوداً به اندازه توپ یک تانک) می باشد و AC-130U Spooky(شبح وار) که به یک توپ 25، یک توپ 40 میلیمتری و یک توپ 105 میلیمتری مجهز است.

خدمه هر دو نمونه، شامل پنج افسر (خلبان، کمک خلبان، افسر ناوبر و هدایت گر، افسر کنترل کننده آتش، افسر جنگ الکترونیک) و هشت نفر دیگر شامل مهندس پرواز، اپراتور حسگر های تلویزیونی، اپراتور حسگر های فرو سرخ، مسئول پر کردن اسلحه ها و چهار اپراتور توپها می باشد. AC-130 نمونه مسلح و اصطلاحاْ gunship هواپیمای معروف ترابری C-130 هرکولس است. اولین پرواز این هواپیما (که مدل AC-130A بود که امروزه کنار گذاشته شده است) در سال 1967 انجام شد. اگر چه از آن زمان تاکنون فناوری و تکنولوژی بسیار رشد کرده؛ ولی کاربردهای AC-130 چندان تغییر نکرده است.

نقشهای این هواپیما عبارت است از : پشتیبانی هوایی نزدیک، نقش بازدارندگی و شناسایی، دفاع منطقه ای، عملیات اسکورت، کنترل هوایی، کنترل و فرماندهی (command and control) به صورت محدود و عملیات جستجو و نجات.

 AC-130A اسپکتر به لحاظ ابعاد خارجی مانند C-130 بوده و یکی از تفاوتهای اصلی آن با نمونه های جدیدتر عدم قابلیت سوخت گیری هوایی است. این نمونه با حداکثر مهمات دارای برد 1450 مایل ( 3943 کیلومتر) می باشد.

 AC-130A برای شرکت در جنگ ویتنام در 20 سپتامبر 1967 به ویتنام اعزام شد و یک هفته بعد اولین ماموریت خود را به انجام رسانید. اولین مورد انهدام این هواپیما در سال 1969 بوقوع پیوست که در آن دو خدمه هواپیما کشته شدند. در طول جنگ ویتنام  از هجده فروند AC-130 ، پنج فروند ساقط شد؛ ولی در کل این هواپیما توانست بیش از 10000 ماشین دشمن را نابود کند.

 آخرین AC-130A در سال 1995 بازنشسته شد و در سال 1995 مدل AC-130H جایگزین مدل A گردید. کامپیوترهای مدل AC-130H دارای توانایی تشخیص دشمن از دوست هستند که باعث کاهش تلفات نیروهای خودی در صحنه نبرد می شود. این هواپیما در جنگ خلیج فارس نیز استفاده شد و تنها یک فروند آن (به همراه 14 خدمه) ساقط شد.

AC-130U اسپوکی از پیشرفته ترین کشتی های جنگی(گانشیپ:GunShip) جهان می باشد، به گونه ای که بیش از 609 هزار خط نرم افزار برای سیستم کنترل آتش و الکترونیک پروازی آن نوشته شده است. سیستم کنترل آتش آن توانایی حمله همزمان به دو هدف را با استفاده از دو توپ دارد، به طوری که این هدفها می توانند در فاصله 1 کیلومتری از همدیگر هم باشند.

 حسگر های فرو سرخ و رادار این مدل APQ-180 ( رادار جنگنده F-15E) می باشد که به آن توانایی انجام عملیات در روز و شب و هر شرایط آب و هوایی می دهد. در صورت لزوم تمام اسلحه ها می توانند به حسگر ها وصل شده  و از آن فرمان بگیرند.

مشخصات:

خدمه : 13
حداکثر سرعت : 470 میلومتر برساعت
برد پروازی : 4070 کیلومتر
وزن مهمات : 10 تن

تسلیحات:

AC-130A Project Gunship II

* 4× 7.62 mm GAU-2/A miniguns
* 4× 20 mm M61 Vulcan cannon

AC-130A Surprise Package, Pave Pronto, AC-130E Pave Spectre

* 4× 7.62 mm GAU-2/A miniguns
* 2× 20 mm M61 Vulcan cannon
* 2× 40 mm (1.58 in) L/60 Bofors cannon

AC-130E Pave Aegis

* 2× 20 mm M61 Vulcan cannon
* 1× 40 mm L60 Bofors cannon
* 1× 105 mm (4.13 in) M102 howitzer

AC-130H Spectre

AC-130H Pave Spectre II

* 1× 40 mm L60 Bofors cannon
* 1× 105 mm (4.13 in) M102 howitzer

AC-130U "Spooky" Gunship

* 1× 25 mm (0.984 in) 5-Barrel GAU-12/U Equalizer gatling gun
* 1× 40 mm L60 Bofors cannon
* 1× 105 mm (4.13 in) M102 howitzer
_____________________________________________________