توليد جنگنده بمب افكن بال متغير آمريكايي اف.111 در نيمه دهه 1960 تهديدي جدي براي شوروي سابق بود . به همين دليل كارخانه سوخو هم مامور ساختن هواپيمايي با قابليتهاي مشابه شد. بعضي از اهداف طراحان سوخو در طرح جديدشان ، قابليت پرواز فراصوتي در ارتفاع پايين ، توانايي اجراي عمليات در شب يا روز و در همه گونه شرايط جوي ، و قابليت استفاده از باندهاي نامناسب و كوتاه بود. اولين طرح پيشنهادي ، كه يك بمب افكن بال مثلثي عمود پرواز بود، به نتيجه مطلوب نرسيد، و سوخو با استفاده از تجربه حاصله از توليد هواپيماي بال متغير سوخو-17 و ميگ -23 ، به طرح بال متغير ديگري روي آوردكه آن را رسما سوخو-24 ناميدند . پيش نمونه سوخو -24 براي نخستين بار در 17 ژوئيه 1970 پرواز كرد.

سوخو 24 از دسامبر 1974 تدريجا جانشين ياك-28 (بروئر) در نيروهاي نظامي شوروي شد.بالهاي متغير اين هواپيما به صورت خشمگينانه اي درست شده است و بسته به سرعت آن به عقب و يا جلو حركت مي كند . ناگفته نماند كه هنگامي دو بال اين هواپيما جمع مي شود كه دو موتور هواپيما روشن باشد و به علت سرعت زياد اين عمل صورت مي گيرد . بدنه هواپيما كشيده و باريك مي باشد و نوك هواپيما تيز و به شكل مستطيل است و در پشت هواپيما برآمدگي هايي است كه تا انتهاي هواپيما كشيده شده است . اين هواپيماي فوق العاده داراي راداري به شكل چوب گلف مي باشد كه و در زير هواپيما نصب مي شود . كارايي اين رادار بدين صورت است كه هنگامي كه اين هواپيما وارد ميدان نبرد مي شود هر رادار زميني كه روشن باشد شناسايي و در عرض كمتر از يك دقيقه منهدم مي كند . در جنگ 8 ساله عراق عليه ايران ، كشور عراق داراي تعدادي از اين هواپيما بوده كه با ورود اين هواپيما به خاك كشورمان رادارهاي زميني ما سريعا خاموش مي گرديد تا مورد گزند اين هواپيما واقع نشود . 12 فروند از سوخو 24 های عراق درسال 1990و زمان جنگ خلیج فارس به ایران پناهنده شدند و در سال 1991 ایران 24 قروند از این هواپیما را مستقیما از روسیه خریداری کرده است . و هدف اصلي خريد آن تهديدهاي اسرائيل مي باشد . ابتدائا غربيها نام محصول جديد سوخو را اشتباها سوخو -19 مي پنداشتند ، و ناتو آنرا به رويه استاندارد نامگذاري جنگنده ها ، فنسر ، ناميد؛ البته پس از فاش شدن اطلاعات دقيق تري درباره سوخو -24 ، اين نام همچنان حفظ شد. كمبود اطلاعات دقيق درباره سوخو-24 ، آن را به شبه ترسناكي براي هواپيماهاي غربي تبديل كرده بود؛ ولي پس از مدتي ، بويژه پس از آگاهي از نوع موتور در دهه 1980 ،‌تا حدي نگراني هاي قبلي درباره آن رفع شد. ويژگي هاي آئروديناميكي سوخو-24 بسيار شبيه ميگ -23 است. شايد دليل اصلي اين شباهت ، بهره گيري هردو دفتر طراحي ميگ و سوخو از پژوهش هاي ” انستيتومركزي آئرو هيدرو ديناميك “ ( ساگي ) در مسكو براي تقويت طرح هايشان بوده است. بال سوخو 24 شهپر ندارد !! ، و حركت غلت هواپيما با تحريك دم تماما متحرك (شهپردم) انجام مي شود. صندليهاي دوسرنشين فنسر به صورت پهلو به پهلو قرار دارد(مانند جنگنده اف-111 ) كه آرايشي غير عادي است. اتخاذ چنين آرايشي احتمالا براي افزايش كارايي چشمي خلبان در پرواز سريع كم ارتفاع و همچنين ، تامين فضاي مورد نياز سيستمهاي راداري بوده است. با استفاده از يك رادار ويژه براي تعقيب ناهمواري هاي زمين ، فنسر مي تواند در ارتفاع بسيار پايين پرواز خودكار انجام دهد. از عيوب سوخو24 سروصداي زياد موتور آن است.

مشخصات :
نام ......................................................................... سوخو24 فنسر
شركت سازنده .......................................................... سوخوي
كشور توليد كننده ..................................................... شوروي سابق
انواع مدل .............................................................. 7 مدل
تعداد توليد شده ...................................................... بيش از 900 فروند
موتور ................................................................ دو موتور توربوجت ليولكا مجهز به پس سوز
سال ساخت .................................................. 1965 الي 1969
اولين پرواز ................................................. 1970
سال به خدمت درآوردن .................................. 1974
هواپيماهاي مشابه .......................................... تورنادو ، ا ف 111 ، ا ف 14 ، ا ف 15 ، ميگ 23 ، ميگ 27
كابين ......................................................... دو نفره
وظيفه ........................................................ هواپيماي تهاجمي در انواع آب و هوا ، بمب افكن دوربرد سنگين ، هواپيماي ضربتي
طول ........................................................ 24 متر
اندازه بال ................................................. 6/17 متر
ارتفاع از زمين ......................................... 19/6 متر
وزن هواپيما بدون بار ................................. 22320 كيلوگرم
' ' با حد اكثر بار ............................. 39700 كيلوگرم
مقدار تسليحات سوار شده بر بال ................... 945 كيلوگرم
سقف پرواز ............................................... 16500 متر
رنج پروازي ............................................. 2500 كيلومتر
رنج دريايي ............................................... 1930 نانو متر
سرعت .................................................... 18/2 ماخ و در مدلهاي پيشرفته 4/2 ماخ
سرعت هنگام بلند شدن ................................ 280 كيلومتر بر ساعت
سرعت هنگام نشستن .................................. 280 كيلومتر بر ساعت
نرخ سرعت ............................................. 30000 پا در عرض يك دقيقه
سقف پرواز براي سرويس .......................... 57 هزار پا
مقدار باند براي پرواز.................................1300 متر
مقدار باند براي نشستن................................950 متر
سوخت گيري در آسمان ............................... بله
سوخت داخلي ........................................... 10385 كيلو گرم
سوخت خارجي ........................................ 2396 كيلوگرم
رادار .................................................... ????
تسليحات ............................................... انواع موشكها و بمبها
كشور هاي دارنده ................................... ايران ، روسيه ، اكراين ، بلا روس ، سوريه ، قزاقستان ، ليبي ، ازبكستان ، الجزاير ، آذربايجان ، عراق
جنگها .................................................( ايران و عراق 1980-1988 ) (افغانستان 1984 – 1989)
هواپيما هاي مشابه ................................. ميگ 23/29/27 ، اف-15 / 111 .

موشک فونیکس یا فینیکس (به انگلیسی: AIM-54 Phoenix) موشک هوابه‌هوا، مجهز به رادار و دوربردی است که در جنگنده‌های اف-۱۴ نصب و استفاده می‌شود. هر فروند هواپیمای اف-۱۴ می‌تواند ۶ فروند موشک فونیکس حمل کند که چهار تای آن در زیر بدنه و دو تای آن در زیر بال‌ها استقرار می‌یابد

برد این موشک برابر با ۱۸۴ کیلومتر است.این موشک در اوایل دهه ۱۹۶۰ میلادی برای استفاده در بمب‌افکن‌های جنرال داینمیکس اف-۱۱۱ ساخته شد. این موشک مشخصا برای شلیک به اهداف از راه دور طراحی شده است و در جنگ‌های نزدیک هوا به هوا کاربردی ندارد.موشک فونیکس اولین موشک دوربرد هوا به هوا ایالات متحده بود که توانایی در گیری همزمان با ۶ هدف متحرک را دارا است 

مراسم رونمایی از جنگنده جدید ایرانی با نام قاهر 313 صبح امروز (14 بهمن ماه 1391) در پایگاه یکم شکاری مهرآباد برگزار شد. محمود احمدی‌نژاد رئیس جمهوری اسلامی ایران در این مراسم گفت: هواپیمایی که شما هم‌اکنون شاهد آن هستید یک هواپیمای شکاری بمب‌افکن است که اصل طراحی و ساخت آن توسط متخصصان ایرانی انجام شده است و دارای ویژگی‌های بسیار برجسته‌ای است.

رئیس‌جمهور ادامه داد: این هواپیما در ردیف پیشرفته‌ترین هواپیماهای روز دنیا قرار دارد و هم اکنون که با خلبان آزمایشی این هواپیما صحبت کردیم از عملکرد پروازی این هواپیما به عنوان یک متخصص اظهار رضایت کرده و آن را عالی عنوان کرد.

احمدی‌نژاد گفت: خلبانی که چندهزار ساعت پرواز در سابقه کاری خود داشته است، به عنوان یک متخصص، از عملکرد این هواپیما بسیار راضی است.

جنگنده قاهر از نمای جانبی (شکل نامتعارف بالها در نگاه اول قابل تشخیص است)

جنگنده قاهر از نمای روبرو (سطوح شیبدار بدنه به منظور کمک به کاهش بازتاب راداری و ورودیهای هوای نسبتا کوچک هواپیما در تصویر مشخص است) 

سردار سرتیپ پاسدار احمد وحیدی در حاشیه مراسم رونمایی از جنگنده «قاهر 313» در جمع خبرنگاران، با تبریک این موفقیت بزرگ که به گفته وی در راستای تحقق فرامین فرمانده کل قوا به منصه ظهور رسیده است، اظهار کرد: کلیه مراحل طراحی و ساخت جنگنده بومی قاهر 313 توسط دانشمندان و متخصصان اقتدارآفرین سازمان صنایع هوایی وزارت دفاع انجام شده است.

وحیدی در تشریح ویژگی‌های این جنگنده گفت: این جنگنده پیشرفته با مشخصات ظاهری منحصر به فرد، دارای سطح مقطع راداری بسیار کم و همچنین قابلیت انجام عملیات پروازی در ارتفاع پست است. وی، بهره‌گیری از مواد پیشرفته در ساخت هواپیما و سیستم‌های الکترواویونیک پیشرفته را از دیگر ویژگیهای جنگنده قاهر 313 برشمرد.

وزیر دفاع با بیان اینکه "این جنگنده توانایی حمل تسلیحات پیشرفته بومی را دارد و از قدرت تهاجمی بالا برخوردار است"، گفت: جنگنده قاهر حقیقتا نمادی برجسته‌ای از نبوغ، خلاقیت و جسارت فرزندان برومند و برنادل ملت ایران در وزارت دفاع است. وی، قابلیت نشست و برخاست با طول باند کوتاه و تعمیر و نگهداری آسان و سریع را از دیگر ویژگی‌های هواپیمای قاهر 313 عنوان کرد.

وزیر دفاع همچنین با بیان اینکه "فرم این هواپیمای جنگنده، فرمی بدیعی و شکل آن تازه است"، تاکید کرد: این جنگنده با جنگنده‌های پیشرفته دنیا از نظر فرم و شکل رقابت می‌کند. وی با بیان اینکه "ما قدرت تولید سریع این جنگنده را داریم و می‌توانیم به اندازه کافی و در زمان‌های کوتاه و در صورت نیاز آن را تولید کنیم"، گفت: مدت کمی برای طراحی و ساخت این جنگنده به کار گرفته شد و این نشان از توان بالای متخصصان و دانشمندان ایران زمین دارد.

وزیر دفاع در ادامه سخنان خود به زمان صرف شده برای طراحی و ساخت جنگنده قاهر 313 اشاره کرد و افزود: مدت کمی برای طراحی این جنگنده به کار گرفته شده است و این نشان از توان بالای متخصصان ملت ایران دارد.

وی در پایان در پاسخ به این پرسش که "آیا جمهوری اسلامی ایران برنامه‌ای برای صادرات این هواپیمای جنگنده دارد؟"، اظهار کرد: این جزو برنامه‌های بعدی خواهد بود.

ادامه مطلب و عکس بیشتر در ادامه مطلب........